Zdravlje kostiju

Zdravlje kostiju je temelj sigurnog i uspješnog bavljenja sportom, jer jake kosti podnose stalna opterećenja i štite vas od povreda. Tokom djetinjstva i adolescencije tijelo stvara svoju “zalihu” koštane mase, a najveći dio, oko 36 % odrasle koštane gustine, se akumulira upravo u periodu ubrzanog rasta prije i tokom puberteta. Većina žena dostigne vrhunac koštane mase do 18. godine, što znači da je rani rad na jačanju kostiju ključan za buduće zdravlje i manji rizik od osteoporoze .

Zdravlje kostiju ključno je, u stvari, za cjelokupno zdravlje žena jer snažne kosti ne samo da smanjuju rizik od povreda tokom sportskih aktivnosti, već igraju presudnu ulogu u očuvanju mobilnosti, samostalnosti i kvaliteta života kako se žene stare. Nakon 40. godine, žene gube oko 0,5 % koštane mase godišnje, što se pogoršava u perimenopauzi, čak 1,5–2,5 % godišnje. Prevalencija osteoporoze kod žena starijih od 50 godina iznosi oko 16 %, a više od 75 % ispitanica te starnosne grupe pokazuje neki stepen smanjene koštane čvrstoće. Ove brojke jasno pokazuju da je ulaganje u izgradnju i očuvanje koštane mase tokom adolescencije, pravovremeno praćenje unosa kalcijuma i vitamina D te specifične mjere podrške u perimenopauzi i menopauzi od najveće važnosti za dugoročno zdravlje i dobrobit žena.

Takođe, kada sportistkinja ne unosi dovoljno kalorija ili izgubi menstruaciju zbog niskog unosa kalorija (RED‑S), pad nivoa estrogena narušava izgradnju kosti i može dovesti do smanjene gustine kosti i većeg rizika od stres-fraktura. Stres-frakture nastaju kada ponovljeni pritisak i udarci pređu sposobnost kosti da se popravi, što najčešće pogađa noge, kuk ili karlicu.

Za procjenu kosti koristi se poseban sekenr koji mjeri količinu minerala u kostima i pokazuje da li je koštana gustina zadovoljavajuća. Osim redovnih pregleda, najbolja preventivna mjera je raznovrsna fizička aktivnost, zajedno sa ishranom bogatom kalcijumom i vitaminom D.